Een beetje geschiedenis
Het kledingstuk werd vooral door vrouwen gedragen tussen circa 1850-1870. Crinolines werden gebruikt  om de vorm van de kleding een steeds wijdere ('vrouwelijker') klokvorm te geven.  De kooi-constructie werd gemaakt van soepele stalen hoepels die vanaf het middel naar beneden hingen en werden vastgehouden door linten. De 'crinoline cage' bleek veel lichter dan meerdere lagen onderrokken dragen, zoals voorheen werd gedragen.

Door de crinoline was een overdaad aan stof voor de bovenrok mogelijk. De rokken namen steeds grotere proporties aan.  Meters stof, versierd met linten, bloemen, stroken straalden luxe, mode en rijkdom uit. Soms bevatte een rok wel meer dan 40 meter stof en een enorme hoeveelheid toevoegingen. De uren die het kostte om zo'n rok te maken, waren ontelbaar en onbetaalbaar. Deze laatsten waren vooral voor de adel en upperclass.

De crinoline werd echter ook gedragen door vrouwen van lagere klasse en later zelfs door iedere vrouw. Het werd een normaal straatbeeld ondanks dat de rok het bijna onmogelijk maakte voor vrouwen om zich normaal te bewegen. De rokken namen enorm veel ruimte in beslag en zorgde op die manier voor problemen op straat, in de kerk en binnenshuis.

In de 19e eeuw verdween de crinoline langzaam op de achtergrond, de vorm van kleding voor vrouwen werd steeds smaller en strakker in de taille.

In de dertiger jaren probeerde coutiers de crinoline te herintroduceren. Dit mislukte echter.  Crinolines ziet men in de Haute couture uitsluitend nog onder gala-jurken, bruidsjurken en voor kostuumfilms.

Social Distance
Uit prenten en tekeningen blijkt dat de draagsters van rokken met crinolines eronder wel de nodige spot konden krijgen (en waarderen?). De rokken zorgde voor zoveel afstand dat vrouwen nauwelijks met elkaar konden praten en mannen de vrouwen niet eens konden aanraken. Er is een prent waarop een man staat getekend die de draagster van een rok met crinoline een drankje aanbiedt op een verlengd dienblad.  De crinolines zorgde dus voor  'social distancing', het woord dat in onze eeuw, sinds een paar maanden, een bekend woord is geworden.
Vanwege de Pandemie Corona, is het veiliger om afstand van elkaar te houden. Het is echter voor ons een stuk lastiger omdat we gewend zijn aan grote mensen menigten, weinig 'personal space' en omdat onze kleding strak is en we soms nauwelijks kleding dragen. Zeker vergeleken de Victoriaanse tijd.

Het zou een creatief idee kunnen zijn de crinoline cage, of hoepelrok, terug te laten komen in de modewereld. Vanzelfsprekend zouden we hier afstand mee kunnen creeëren en het mischien zelfs een moderne look meegeven. Maar wij betwijfelen of dit een goed idee is. Ons leven is anders; vrouwen rijden auto, werken buitenshuis, zijn actief en laten zich niet meer beperken door kleding. Levensruimte en bewegingsruimte zijn visies die we niet meer zullen loslaten.

Vanuit de modewereld zijn er bovendien al stoffen in de maak, die niet alleen modieus zijn, maar ook bescherming bieden tegen virussen of negatieven invloeden van buitenaf.

We beperken de nieuwe populariteit van de crinoline maar tot de Cosplay, Gothic- en Steampunk wereld en bewonderen ze graag in Disney films of op Fantasy fairs.

Cosplay, Steampunk & Gothic
In de Cosplay wereld zien we de crinoline voornamelijk als onderrok voor Japanse Animé. Ikoku Meiro no Croisée - 06 - Lost in Anime, is een bekend voorbeeld en Umi Sonoda draagt soms korte en soms wijde blauwe rokken met een crinoline eronder.

In Steampunk is de crinoline vaak niet bedoeld als onderrok maar wordt de rok juist als overrok gedragem. De constructie is vaak hel stoer van leren banden en zwaardere stalen hoepels. Meestal is de rok middenlang. De kleuren zijn zwart, bruin of rood. In ieder geval donker, stoer en ze mogen gezien worden!
De crinoline wordt vaak gecombineerd met een loei-strak taille corset zodat de vormen van breed (schouders) naar smal (taille) en super wijd (de rok) mooi tot hun recht komen.

Een Gothic crinoline is vaak lang, tot op de grond, altijd zwart of rood en wordt meer als onderrok gedragen. Hierover heen komt dan een lange glanzende zwarte rok van veel stof of van tule. Hierover heen een korset, en de outfit vooral afgewerkt met veel kant, linten, strikken en franjes. De Gothic uitstraling is mysterieus, toont vaak 'de boze heks', 'the darkness' of 'lady evil'.
De nadruk ligt op: zwart, zwarter, zwarts.

Naaipatronen:
Op zoek naar naaipatronen komen we er slechts twee tegen.  McCalls Costumes heeft er vroger één uitgegeven die meer is voor een Victoriaanse outfit.  Maar natuurlijk kan deze als basis ook worden gebruikt voor Cosplay etc.
McCalls Costumes M7306 is nog verkrijgbaar.

Een nieuwe uitvoering is de McCalls M2191 heeft een special edition (Cosplay Brand collection) uitgegeven, een crinoline samen met een korset.

Voor de rest kunnen wij geen patronen vinden voor de crinoline cage maar er zijn op Youtube genoeg tutorials te vinden waarbij naaisters ieder op hun eigen manier een crinoline of hoepelrok in elkaar zetten.  Ons advies: bekijk eerst het hele filmpje.  De methodes verschillen nogal en de ene methode zal je meer aanspreklen dan de andere. Bovendien verschillen ze onderling ook enorm van de materialen die gebruikt worden.  Waar de een het met hoepels doet, buigt de ander zelf dun ijzer, gebruikt baleinen of zelfs tuinslang.

Hoe maak je een crinoline cage?
Een crinoline cage is zelf te maken maar het zal je niet in één dag lukken. Het kost veel tijd om de materialen bij elkaar te vinden, om de lijnen in elkaar te zetten en de buizen erdoorheen. Mocht je een crinoline voor een event willen maken, begin dan minstens drie weken van te voren. Dan heb je ruim de tijd en kun je de crinolie ook nog perfectioneren met versieringen of mooi aangepast bij het kostuum.

Wij hebben ervoor gekozen om de crinoline cage van pvc buis te maken. Zodra je de maten hebt bepaald en het aantal buizen dat je wilt gebruiken, worden deze in vier delen gezaagd om deze te kunnen buigen. Er komt wel een paar centimeter bij voor de tussenstukjes, dus houdt daar rekening mee. Qua stof: het beste is voor een stevige stof te kiezen maar niet al te dik. Voor een Victoriaanse crinoline zou een ongebleekte katoen heel passend zijn, voor een Gothic, of Steampunk crinoline zouden we zwarte texture stof adviseren.

Je begint met de tailleband en maakt die wat ruimer en verstelbaar. Laat de tailleband aan de onderkant gedeeltelijk open zodat je hier de banden in vast kunt naaien. Je kan er ook voor kiezen om een tailleband te maken van dikker elastiek of van een bestaande riem.
In geval van en stoffen-tailleband: Je maakt er nu acht banden aan vast die de lengte zijn van taille tot de grond (of de gewenste hoogte) plus 6 x (het aantal buizen) x 7 cm.  Deze extra ruimte heb je nodig om de lussen te maken. Breedte van de banden, naar eigen keuze. Hoe dunner hoe sierlijker. Hoe breeder, hoe robuuster.

De pvc buizen bekleed je met stof of gebruik je zoals ze zijn. Deze schuif je door de stof heen.  Een lastig klusje waarbij je een extra paar handen wel kan gebruiken. Indien je de buizen wel wil zien maar een andere kleur wilt, zou je de buizen ook nog kunnen verfen (spuiten) of met tape omwikkelen.

Als laatste maak je de onderkant van een extra band stof (30 cm tussen ruimte) en eventueel een rokje voor over de taillenband heen. De extra rand stof met de twee hoepels (buizen) er al doorheen kun je alleen maar vastnaaien met de hand. Het is een onmogelijke klus de totale crinoline op een tafel te leggen en de naaimachine hiervoor te gebruiken. 

De crinoline kun je nog afwerken met kanten randen, versiersels, een rokje over de tailleband heen, zie ene laatste foto. Als je de crinoline echter als onderrok gebruikt, is dit allemaal niet nodig.

De crinoline is draagbaar doordat deze opvouwbaar is.  Ook kan je de crinoline gemakkelijk opbergen dat die gewoon rechtop tegen de muur te zetten.

Niemand praat er graag over en het is dan ook een taboe in de naaiwereld.  Maar er zijn dus echt stoffen die je je ergste vijand niet gunt. De stoffen zijn lastig om te knippen, om te vouwen, om te naaien. Ze kunnen er ook niets aan doen.  Maar bij deze ben je dus gewaarschuwd,  begin alleen aan het werken met deze stoffen als je veel ervaring hebt...

Naaipatroon, naai-ervaring én de stof!
Wat bepaalt of jouw naaiproject slaagt of niet?  Vaak de combinatie van het naaipatroon, jouw naai-ervaring maar ook de stof. Op naaipatronen worden altijd specifiek stoffen genoemd die geschikt zijn voor het patroon. Hier kun je van afwijken qua kleur en print, maar het is wel aan te bevelen de aanbevolen stoffen te kiezen. (logisch!) Simpelweg omdat het naaipatroon hierop is getest of specifiek voor gemaakt.

Maar ook jouw naai-ervaring bepaalt of jouw naaiproject een geslaagd kledingstuk zal opleveren. Op het naaipatroon staat dit in negen van de tien gevallen aangegeven. Het patroon wordt geschikt geacht voor een beginner, een naaister met middelmatige ervaring en een naaister met veel ervaring.

Even zo belangrijk is echter de stofkeuze die je maakt.  Er zijn erg fijne stoffen om mee te naaien en er zijn stoffen die lastiger zijn.  De lastige stoffen vragen een stukje - extra - ervaring van de naaister. Je hoeft de stoffen niet te ontwijken, maar als je onze tips leest, scheelt het je een hoop frustraties of zelfs mislukte naaiprojecten.

Tips voor 'moeilijke of lastige' stoffen
Stoffen worden altijd keurig gerangschikt of soort of op kleur in winkels en op onlinewinkels. Soms kun je ook zoeken op eigenschappen. Is de stof niet-rekbaar, rekbaar of zowel in lengte- als in breedte elastisch? Is de stof soepelvallend of juist erg stijf?  Dit is allemaal erg belangrijk om te weten als je een stof kiest om een kledingstuk te gaan naaien.

Zelden wordt er echter aangegeven of een stof 'lastig' te knippen of naaien is.  Met dit laatste bedoelen we dat de stof bijvoorbeeld tussen je schaar, tijdens het knippen, wegglijdt, of onder je naaivoetje wegglijdt als je de stof aan het naaien bent.  Denk hier aan soepelvallende zijde-look stoffen of gladde satijn.

Ook is het lastig als de stof snel of zelfs enorm rafelt. Dit is vooral het geval bij Bouclé stoffen die ook nog eens los-dradig zijn.  In 'hoe naai je Bouclé stof' geven we tips & tricks om er goed mee om te gaan.

Enorm stijve of dikke stoffen kunnen ook lastig zijn. Ze zijn vaak moeilijk te vouwen en je bent een naaimachine nodig die echt dikkere stoffen aan kan. Denk hierbij aan jeans, canvas, goblin, jacquard of loden.

Als laatste: elastische stoffen. Is jouw eerste naai-project een badpak maken? Vraag dan vooral extra hulp en wees je er van bewust dat het naaien van super stretch stoffen een lastig karweitje is. Het is bovendien vooral aan te raden gebruik te maken van een coverlockmachine die de coversteek kan. Op een andere manier (bijvoorbeeld zig-zag) de naden afwerken op een gewone naaimachine, zal geen mooi resultaat opleveren.

Haute couture stoffen
In de Haute couture wordt vaak gewerkt met dure en chique stoffen. Dit is natuurlijk erg mooi en zal ongetwijfeld een spreekwoordelijk extra gouden draadje aan jouw naaiproject geven. Maar wees ervan bewust dat de dure stoffen vaak niet de gemakkelijkste stoffen zijn om te naaien.

We noemden al de 'Very Bouclé' stoffen die vaak al uitrafelen als je ernaar kijkt.  Maar ook brocade stoffen, jacquard stoffen en pailettenstoffen kunnen lastig zijn.  Je hebt kans dat je naalden breken op de geborduurde toevoegingen/lovertjes op de stof of op de gouden lurex draden. Of de draden mee in je naaimachine trekken, en pats-boem, je hele voorpand is ineens verwoest.
Neem voor deze stoffen extra de tijd en rijg alles van te voren.

Bij jacquardstoffen heb je bovendien vaak te maken met patronen die in de stoffen zijn geweven. Let hier vooral bij het knippen goed op. Of dat de voorpanden mooi aansluiten en de mouwen kloppen in de patronen van de stof.  Dit is echt een klusje die ervaring en veel geduld vereist. Koop altijd extra stof, dan kun je eventuele fout geknipte patroononderdelen opnieuw knippen.

Organza, Voile, Chiffon, Plisse en stretch kant zijn moeilijke stoffen omdat ze erg dun zijn en niet goed in vorm blijven tijdens het knippen en naaien. Zorg voor extra gewichtjes op de stof tijdens het knippen en zorg voor dunne spelden voor de stof. Koop speciale zijden-spelden die dunner en langer zijn dan de gewone glaskopspelden.  Let er bovendien op dat je de goede dunne naaimachine naalden kiest.  Een te dikke naald kan de stof gemakkelijk kapot maken.

Zijden- en taftzijde stoffen zijn juist erg prettig om mee te naaien, alhoewel hier ook geldt: let op dat je de juiste spelden en naaimachine naalden gebruikt. Ze vouwen fijn, glijden niet weg en zorgen ervoor dat je nauwkeurig kan werken. Zijdelook stoffen, satijnzijde of mixen zijn vaak een stuk minder fijn om me te werken. Deze zijn uiteraard goedkoper maar in het geval van bijvoorbeeld een 'Chanel-Style'  jasje is de investering in échte zijde, zeker de moeite waard. Het plezier in jouw naaiproject wordt bovendien niet vergald door een stof die niet wil meewerken.

LARP stoffen
Bij het maken van kostuums voor LARP loop je minder vaak tegen problemen aan. De meeste stoffen zijn namelijk gebaseerd op stoffen zoals canvas, jute, katoen, keperkatoen, linnen en soms leer. Alleen die laatste is natuurlijk een vak ansich maar de andere stoffen zijn fijn om te knippen en naaien. In LARP kostuums wordt minder gewerkt met elastische stoffen omdat die er vroeger nog niet waren. Bovendien moeten de meeste stoffen sterk zijn en tegen een stootje kunnen. Tijdens LARP events gaat het niet alleen om poseren voor een foto maar is er vaak actie en beweging. Stoere robuuste stoffen zijn 'key-elements' !

Bij middeleeuwse kleding wordt echter wel vaak fluweel gebruikt. Dit is een moeilijke stof omdat het lastig vouwt, je tijdens het knippen moet letten op de vleug in de stof en omdat de stof wegglijdt tijdens het naaien. Let erop dat je een speciaal naaivoetje gebruikt om dit probleem te voorkomen en speld vooral de onderdelen heel goed. Beter nog: rijg alles eerst voordat je begint met naaien.

De vleug van de stof betekent dat als je over de stof aait, de ene kant op de haren plat wrijft en de andere kant op zullen de haren overeind gaan staan. Hierdoor verandert de structuur/kleur van de stof. Wanneer je de stof glad strijkt, ga je met de vleug mee, wanneer de haartjes overeind gaan staan, dan ga je tegen de vleug in.

Neem extra de tijd tijdens het knippen en let dus op de vleug. Als de stof op de tafel ligt, lijkt dit van minder groot belang. Maar zodra je de stof als kledingstuk aantrekt, en de vleug klopt niet, kan dit het hele kostuum verpesten. Let goed op de DRAADRICHTING die wordt aangegeven op de patroononderdelen. Koop dus altijd extra stof, je zal die nodig hebben om alle patroononderdelen op de juiste manier te knippen ten aanzien van de vleug van de stof. 'Stofbesparend' of kostenbesparend knippen is hier niet van toepassing.

Fluweel is zo mooi dat het zeker de moeite waard is.  Kies je echter voor stretch fluweel of velour de panne, dan heb je een lichtere type fluweel en is deze bovendien elastisch.  Dit zijn geen beginnersstoffen. Vraag extra hulp en oefen eerst op proeflapjes.

Brokaat stoffen kunnen erg prettig zijn met naaien, vooral als deze niet te dik is. Ook Goblin naait lekker en stabiel. Deze stoffen zijn vaak wel duur. En let er vooral op dat je wat extra stof besteld. Het knippen zal extra stof vereisen omdat er vaak een werkje of patroon/tekening in de stof zit.
Brokaat stoffen kunnen dik of dun zijn. Goblin is dikker; jeans naaimachine naalden zijn dan een must.

Cosplay stoffen
Bij Cosplay wordt meer gewerkt met kant, zijden en stretch stoffen. Met middelmatige naai-ervaring is dit prima te doen.  Zijn de kostuums meer Fantasy en Steampunk-achtig let dan vooral op dat je niet te dikke stoffen kiest of leer, als je geen speciale leernaaimachine hebt. Een lichtere lederlook is een beter alternatief en ook minder kostbaar.

Stretch kant is geen gemakkelijk klusje maar ook hier geldt: rijg alles eerst vooraf en naai dan pas de boel aan elkaar. Deze extra handeling zorgt ervoor dat het wél lukt in plats van dat jouw naaiproject in de prullenbak eindigt. Waar het kan: werk met de hand in plaats van met de naaimachine.

Satijn is niet prettig om mee te naaien. Een fijner alternatief is taftzijde of echte zijde. Deze laatste twee  vouwen beter en naaien heel prettig.

Heb je heel veel stof nodig voor een kostuum, zoals bijvoorbeeld bij ons kostuum van Star Wars Kylo Ren, dan kun je kiezen voor Garbadine of een goedkoper alternatief: Texture of Terlenka. Deze stoffen werken fijn, krimpen niet en kunnen tegen een stootje.
Texture stoffen zijn vaak gecategoriseerd onder 'carnavalstoffen' op onlinestoffen winkels. Laat je hierdoor niet afschrikken. Texture of Terlenka zijn prima stoffen en zijn een prima basis voor kostuums.

Proeflapjes en alternatieven

Voor iedere stof is er vaak wel een alternatief te vinden. Je kunt natuurlijk niet een aanbevolen stretch stof vervangen door een niet-rekbare stof maar vaak zijn er wel oplossingen te vinden.  Vraag hiervoor advies in de winkel, aan de klantenservice van de online winkel of aan een ervaren naaister. Alles beter dan gefrustreerd raken en stoppen met jouw naaiproject. Dat zou echt jammer zijn en is vaak niet nodig.

Een proeflapje aanvragen van de stof is vaak mogelijk.  Doe dit want het kan je veel ellende besparen. 

Koop altijd een klein beetje extra stof. Hier kun je dan vooraf mee oefenen en naaimachinenaalden uittesten of de goede steek erbij vinden. Het kan bovendien geruststellend zijn dat je wat extra stof hebt, voor het geval er toch iets mis gaat tijdens het naaien of knippen van de stof.

We hebben het al eerder over Haute Couture, Larp en Cosplay gehad.  Waarom die laatste twee categorieën op deze website zijn belandt en waarom het de moeite waard is voor een naaister om hier kennis en kunde over in huis te hebben. Even een naaiproject als tussendoortje, daarna gaan we weer verder met de Chanel-Style jasjes in onze geliefde  'Chanel-stijl'...

Lang leve de veelzijdigheid van naaisters
LARP (Life Action Role Play) en Cosplay zijn helemaal 'in' en leven enorm onder de jeugd maar ook onder 'oudere' mensen. De naaiwereld heeft deze onderdelen inmiddels in zijn armen gesloten en er zijn tegenwoordig veel naaipatronen verkrijgbaar. Net als naaipatronen voor de Fantasywereld en bijvoorbeeld 'Steampunk'.

Voor naaisters maakt het eigenlijk allemaal niet zo heel veel uit.  Er wordt misschien gewerkt met andere stoffen en patronen, maar de basistechnieken en de Haute couture naaitechnieken zijn en blijven hetzelfde.
Met andere woorden: een naaister maakt net zo gemakkelijk een zomerse tuniek als een overhemd dat hoort bij een historisch kostuum. Desalniettemin geven wij toch tip & tricks mee, veel informatie en beoordelen wij de naaipatronen.

McCalls M7422
Dit naaipatroon heeft als thema: Kylo Ren van Star Wars.  Het wordt veel gebruikt voor Cosplay door jonge cosplayers en oudere cosplayers. Het kostuum is eenvoudig te dragen en op events zie je zelfs mensen lopen met het masker erbij.
Het masker kunnen wij niet maken, maar het kostuum wel.

Het naaipatroon van McCalls bestaat uit een mouwloze mantel, een jas, een cape en een riem. het heeft alle maatvoeringen: van S (36)  tot en met XXL (52).
Aanbevolen stof is: wol, wol-blends, katoen en voor de cape: linnen. De riem is het beste om van synthetisch leer te maken.
Ons advies: met een wollen stof zal het kostuum zwaar en héél warm zijn.  Het is daarom beter te kiezen voor een wol-katoen mix of nog beter: een travel- of texture stof. Groter voordeel is dat het pak dan niet zo zwaar zal zijn, niet kreukt en qua kosten ook te overzien.

De cape van linnen? Dat betwijfelen wij ook ten sterkste.  Koop liever een lichtere stof die beter ademt en niet benauwd aanvoelt.

Let op:
Op de foto van het naaipatroon is nauwelijks te zien dat de mouwen van een andere stof zijn dan de jas.  Gebruik voor de mouwen een ribbeltjes jersey. Dit correspondeert beter met het origineel van het kostuum en draagt aangenaam.

Naaien en afwerken:
Volgens het naaipatroon werk je met één laag stof en geen voering.  Wij hebben er echter voor gekozen om alles dubbel te knippen en met de goede kanten op elkaar te naaien.  Hierna binnenste buiten keren en je hebt meteen een prachtige afwerking.  De mouwen als laatste in de jas zetten, deze niet van dubbele stof.
Deze aanpassing kost je wel een dubbele hoeveelheid stof maar het is de moeite waard en kost uiteindelijk veel minder tijd dan alle afwerking met zoom of biasband. Zeker wat betreft de cape is voor dubbele stof of een voering kiezen, de beste optie.

Indien je de voorpanden-aansluiting in eerste instantie open laat, kun je hier gemakkelijk de rits inzetten en de afwerking is dan een stuk mooier dan zonder voering. (Let op dat je deelbare ritsen koopt. )
Om een lange rits in zowel de jas als de mantel te zetten, kost veel tijd en geld. Je kan er ook voor kiezen om één van de kledingstukken te laten sluiten middels drukknopen of klitteband.

De riem is niet zo gemakkelijk om te maken. Je hebt een naaimachine nodig, of naaimachinevoetje. die dikkere stof of synthetisch leer aankan.  Indien je dit niet heb kun je ook altijd een brede riem gebruiken die je misschien al hebt of hebt gevonden op een rommelmarkt of een kringloopwinkel.

Samengevat:
Het Kylo Ren kostuum is gemakkelijk om te maken.  Wij adviseren wel om het kostuum met voering te maken en let even op de stofkeuze van de mouwen. Het kostuum valt ruim en is erg groot. Let even op de kostenbesparende opties die wij hebben vermeld.

Tenslotte danken wij @Gert_portrait_and_photo-edit voor de mooie bewerking van de foto van ons kostuum.

We hebben het al eerder over Haute Couture, Larp en Cosplay gehad.  Waarom die laatste twee categorieën op deze website zijn belandt en waarom het de moeite waard is voor een naaister om hier kennis en kunde over in huis te hebben. Even een naaiproject als tussen-doortje, daarna gaan we weer verder met de Chabnel-Style jasjes in onze geliefde  'Chanel-stijl'...

Lang leve de veelzijdigheid van naaisters
LARP (Life Action Role Play) en Cosplay zijn helemaal 'in' en leven enorm onder de jeugd maar ook onder 'oudere' mensen. De naaiwereld heeft deze onderdelen inmiddels in zijn armen gesloten en er zijn tegenwoordig veel naaipatronen verkrijgbaar. Net als naaipatronen voor de Fantasywereld en bijvoorbeeld 'Steampunk'.

Voor naaisters maakt het eigenlijk allemaal niet zo heel veel uit.  Er wordt misschien gewerkt met andere stoffen en patronen, maar de basistechnieken en de Haute couture naaitechnieken zijn en blijven hetzelfde.
Met andere woorden: een naaister maakt net zo gemakkelijk een zomerse tuniek als een overhemd dat hoort bij een historisch kostuum. Desalniettemin geven wij toch tip & tricks mee, veel informatie en beoordelen wij de naaipatronen.

Als eerste een basisblouse waar je veel kanten mee op kan. Héél veel kanten zelfs.  Een wit overhemd of een witte blouse is tenslotte dé ideale blouse voor:

• Historische kostuums (LARP), ridders, Middeleeuwen
• Steampunk kostuums, onder leren jasjes met veel kraag-werk
• Cosplay, The Wizard of Howl's moviNG Castle of Violet van Violet's evergarden
• voor Fantasy, Elfen en Feeën
  
• Piraten-kostuums (Pirates of the Carebean)
• Burlesque  (Moulin Rouge)
• Gothic
• Vicoriaanse kleding.

Het patroon kun je zelf aanpassen en onderdelen toevoegen zoals veel ruffels, linten, knopen en pofmouwen.  De blouse kun je net zo lang of kort maken als je zelf wenst. Of qua kleur:  in bijvoorbeeld zwart kant met rode accenten kan het ook zeer geschikt maken voor Gothic kleding. Tevens is de blouse gemakkelijk genoeg om bijvoorbeeld te dragen met korsetten (Steampunk) en brede, stoere riemen (LARP).
Voor Victoriaanse kleding, Burlesque en Gothic is een sterker getailleerd voor- en achterpand wel beter.  Een uitstapje maken naar het patroon: Butterick 6400, Vogue V9085 of McCalls Cosplay Ladies Sewing Pattern 2029, is dan verstandiger.

Butterick 4486
Het Butterick naaipatroon 4486 is een grote, wijde, historische blouse. Met dit patroon leer je ruffels maken en gaatjes in de stof slaan om veters door te rijgen.  Het patroon is niet moeilijk maar het is raadzaam om eerst te oefenen op restanten stof.
De sluiting kun je ook aanpassen door een knoop-systeem te maken. Maak de stof (inzet voorpand) breder zodat die in ieder geval over elkaar heen vallen.

Wij raden aan om dunne stof te gebruiken.  De blouse zal tenslotte vaak ergens onder gedragen worden. Witte katoen, taftzijde of linnen zijn de beste opties.

Het patroon komt in de maten 34 tot en met 56. Of anders gezegd: in S tot en met XXXL. Daar kun je veel kanten mee op.  Knip de patroondelen niet uit maar neem ze eerst over op patroonpapier. Dan kun je het patroon vaker gebruiken en voor andere maten.

Het patroon is er voor mannen en vrouwen. Het is behoorlijk wijd en ongetailleerd. Natuurlijk kan een naaister ook figuurnaden maken voor vrouwen in deze blouse, maar de blouse wijd laten en tailleren met een korset, een brede riem of een vest, zal mooier staan.

Dit naaipatroon van deze witte blouse is een ideaal basispatroon voor LARP, Cosplay en alle andere hier bovengemelde categorieën of events.
Het biedt veel mogelijkheden om variaties aan te brengen en vooral om te combineren met andere kleding, overkleding, kragen en jasjes & jassen.

Gebruik dunne stoffen, laat het vooral lekker wijd maar maak het wel in de juiste maat. Te veel stof als onderkleding werkt onhandig en staat slordig. Maar het 'wijde' aspect biedt wel bewegingsvrijheid die vaak nodig is tijdens events en áktie!

Een kostuum maken voor Cosplay-, Larp- of Fantasy-events is niet zomaar even een kledingstuk naaien, en voilá: klaar!  Nee, het is vaak een geheel figuur uitbeelden tot in de kleinste details nagemaakt.  Voor ons naaisters, ligt de nadruk natuurlijk vooral op kleding. Mooie jurken, cape's, totale combinaties en vooral heel veel details qua naaiwerk die een kledingstuk mooi, opvallend en uniek maken.

The devil is in the detail
Maar vaak kom je er niet alleen met dat kledingstuk.  Stel je voor, jouw dochter of zoon wil zich kleden zoals Maleficent, Morro (Dragon Ball Super), Zero Two (Darling in Franxx) of Trigon (DC Comics).
De hoorns vormen dan een belangrijk onderdeel van het Cosplay kostuum.  Nu zijn hoorns maken niet echt iets wat je met een naaimachine doet.  Maar er zijn manier om hoorns te maken.

Wat zijn hoorns?
Eerst even een uitleg. Hoorns zijn onvertakte, harde, onbeweeglijk en puntige uitsteeksels aan of nabij de kop van een dier of fantasiefiguur. Het vertakte uitsteeksel wordt 'gewei' genoemd. Hoorns zijn bekend bij zoogdieren en insecten maar kunnen ook voorkomen bij reptielen zoals kameleons en zelfs vissen.  Met een hoorn kan het dier zichzelf verdedigen of in de aanval gaan tegen de natuurlijke vijand. Maar hoorns zijn ook een pronkmiddel. Denk aan edelherten die er machtig uitzien en er ook echt mee 'pronken'.
Tijdens een gevecht met hert-achtigen, zijn de hoorns een dodelijk wapen. Maar vaak kan de uitdager al aan het gewei zien of de strijd wel te winnen valt, of maar beter aftaaien...
Hoorns komen dus vooral over als sterk, machtig en stralen kracht uit en super power!

Kragen zijn zo loud als de weg naar Rome. En nog even mooi als altijd. Vooral als accessoire bij Haute Coute-, LARP- en COSPLAY-kostuums en fotoshoots. Het bekendste voorbeeld: de molensteenkraag, ook pijpkraag, plooikraag of lubbenkraag genaamd, is een ronde kraag van geplooid fijn linnen batist. Later werd dit nog versierd met kant.

De molensteenkraag is in de tweede helft van de 16e eeuw door Spanjaarden in de Zuidelijke Nederlanden geïntroduceerd. Veel uitvoeringen van deze kraag hebben als geheel een vorm die aan een molensteen doet denken, vandaar de naam molensteenkraag. Deze kraag is nog steeds populair en er zijn tutorials te vinden op Youtube om deze zelf te maken.

Kragen gespot bij LARP en Cosplay events
Maar voor LARP en Cosplay geldt eigenlijk dat kragen in allerlei spectaculaire vormen geliefd zijn, vooral als dit unieke creaties zijn. In de Cosplay zien we vooral Victoriaanse kragen met veel kant en grote strikken als kragen. Of de dracula-kragen die mooi rechtop staan en vaak zijn verbonden aan een wijde cape. Een dracula-krag in vierhoeks-model is helemaal bijzonder.

Bij LARP zien we vooral de Middeleeuwse varianten op de molensteenkraag en veel ijzeren kragen (Ridders), lederen kragen en kragen die overvloeien in complete harnassen. Vaak ook de zogenaamde katoenen gequilte (padded) nek protectors.
Voor vrouwen vooral molensteenkragen, kanten kragen in het zwart of wit en soms ook van bont.

Hoe maak je zelf een kraag?
We geven hier een korte uitleg over het maken van kragen maar beperken ons tot de stoffen die genaaid kunnen worden. IJzerwerk en lederen kragen laten we graag over aan kostuummakers die daarvoor de nodige materialen en gereedschap hebben.
Later komen we een keer terug op de padded neck protectors die voor een naaister relatief gemakkelijk te maken zijn.

Wat heb je nodig?
Wat heb je nodig voor een mooie opvallende kraag van bijvoorbeeld tule en kanten stof? De basis van een kraag is altijd een stevige stof die je knipt in de vorm van een halslijn plus ongveer 25 centimeter, afhankelijk hoe lang je de kraag wil maken. De stevige stof is een dikke canvas of andere stijve stof. Gebruik hiervoor geen soepelvallende stof.

Tip: werk vanaf een naaipaspop.  Dit is echt prettig om te doen omdat je dan niet steeds bij jezlef of een ander hoef te passen om te zien hoe het gaat worden.  Bovendine krijg je de kraag meteen goed in vorm.

Boodschappen-lijstje:

• een stevige stof (canvas, dikke katoen of dikke linnen)
• een soepele, sterke maar zachte stof (als voering aan de binnenzijde)
• stroken kant
• veel tule
• glitterstof, randen, bandjes, sierband
• lint
• haak-en oogsluiting

Werkwijze:
De onderkant, de stevige stof, knip je dus in een ruime halsvorm, vanaf een norme halfsluiting to  op de borst.  Ruim 25 centimeter breed is meer dan voldoende. Om de goede pasvorm meteen te hebben kun je bijvoorbeeld een oud kledingstof verknippen. Je hebt dan precies de juiste afmeting om vanuit te gaan werken. Pas de basis op de naaipaspop en kijk of het goed sluit en absoluut niet te strak zit.

Nu begin je met de eerste strook. Doe dit van tule, dan blijft mooi rechtop staan.  Neem een strook van 1,5 meter tule lang, 30 centimeter breed. Naai deze op dubbel op elkaar, nu is het 15 centimeter breed. Nu spelt je deze op de basis, zeven centimeter vanaf de bovenste lijn, met dikke grote plooien. Zorg dat de naad aan de onderkant ergens in het midden zit.  De tule valt er over de bovenkant van de basiskraag heen. 

Daarna naai je, naar eigen ideeën steeds meer stroken stof onder de eerste rand met grote plooien en veel stof.

Gebruik mooi sierlant, verschillende soorten tule of kantenstoffen. Overdrijf flink met de plooien. De plooien kun je allemaal in éen richting naaien of om- en om. De ene keer de plooi naar boven, daarna naar binnen.
De stof rijgen met elastiek draai kan ook. Hierdoor worden de plooien kleiner en rommeliger. Afhankelijk van de stof kan dit een mooi effect geven. Bij tule stof zijn grotere plooien vaak mooier en minder rommelig.

Naaien vier à vijf stroken rondom de basis kraag.
Na vier deze stroken, tot 7 centimeter van de onderste rand, komt even een lastig klusje.

En nu het moeilijkste gedeelte:
Je bent er bijna!  Niet opgeven. ook al lijkt het nu een ongeorganiseerde zooitje, dit wordt een super mooie kraag !

Proppen maar!
Alles vouw je nu naar binnen en rijg je even met de hand met grote steken aan elkaar. Nu kun je voering aan de kraag er helemaal omheen naaien, de goede kant op de goede kant. De kraag lijkt nu een grote rol vulling. Zie foto's onder.

Laat één klein stukje aan de onderkant open waardoor je de kraag kan keren zodat de goede kanten van de stof weer boven zijn. Lastig klusje, neem de tijd, doe dit voorzichtig.
Als de kraag gekeerd is en je hebt de goede kanten weer naar boven, verwijder dan de rijgdraden en vouw alles goed in vorm.
Naai de opening ook vast en de kraag is nu voor 95% klaar.

Afwerking: vouw alles in de juiste richting, leg het een nacht onder een stapel boeken of zware stoffen. Knip loose draadjes weg, werk niet-mooie stukjes met de hand bij.
Doe de lint eraan vast en/of haak- en oogje sluiting.

Tip: mocht je met witte tule werken en dit Middeleeuws-oud laten lijken, leg dan de stof een nacht in theewater. De stof zal nu verkleuren op een erg mooie en creatieve manier. Let de kraag non-chalant in het thee-water, net als met batik. Dit zal het effect nog mooier maken.

Haute Couture, Cosplay en LARP hebben best wel veel met elkaar gemeen. Kleding wordt vaak gemaakt vanaf een tekening of idee, de kleding is uniek en persoonlijk en last but not least: er zijn veel naaitechnieken die het kledingstuk bijzonder maken. Met andere woorden: de naaister moet de nodige skills (talenten) hebben om creatief te zijn maar ook om te kunnen gaan met verschillende stoffen, materialen en vooral onmogelijk lijkende combinaties.

Advanced Skills of beginners?
Natuurlijk kan een enthousiasteling beginnen met het maken van kostuums voor Cosplay en LARP.  Het is dan wel aan te raden om ook echt met simpele patronen te beginnen.  Er zijjn tegenwoordig al veel naaipatronen te koop waarop duidelijk wordt aangegeven wat het geadviseerde naai-niveau is van de naaister.
Hoe kun je dit zien op een patroon en wat is het verschil tussen de naaipatronen van verschillende merken, kun je op deze pagina's lezen.  De insteek is heir het Chanel-Style jasje, maar dit kun je ook toepassen op naaipatronen voor Cosplay of LARP.

How to choose your right sewingpattern

Different types of sewingpatterns

Er was eens...
Op internet, op evenementen en fairs heb je een hoop mooie, bijzondere mensen gezien met nog véél mooiere kostuums en accessoires. Prachtig ! Dit wil jij ook!  Heel goed, want het idee is nu geboren en waar een wil is, is een weg (en een naaimachine!)
Nu is wellicht je moeder heel handig, want ze zet zo een Chanel-Style jasje in elkaar of misschien wel een memorabele bruidsjurk. Je kan haar vragen een kostuum te maken maar je kan het ook zelf gaan leren. Naaien is hip en helemaal ín!
Zelf maken dus !  Maar hoe en waar begin je? Wij helpen. Lees alles over verschillende naaipatronen reviews en onze handige tips en tricks.

Benodigde materialen:

Als je een naaipatroon als uitgangspunt neemt, voor bij voorbeeld een historiscje cape, een jas of een Cosplay kostuum, dan staat op de achterkant van de envelop waar het naaipatroon inzit, de stofsoort beschreven die je nodig hebt.  Ook het aantal meters. Tevens staat erop of je ook bijvoorbeeld ritsen, knopen of voering nodig hebt.
Mocht je uitgaan van een idee of plaatje, kijk dan goed naar de materialen die zijn gebruikt.  Soms kun je dit niet zo goed zien, maar oevr het algemeen kan je wel zien of een stof bijvoorbeeld soepelvallend is of dat je een stugge stof nodig hebt die goed in vorm blijft.
Een cape is vaak gemaakt van een soepelvallende stof.  Een harnas-hesje bijvoorbeeld meer van een sterke stugge stof.
Kijk ook goed of de stof eventueel STRETCH is.  Las iets nauwsluitend is, dan kun je er van uit gaan datb het om een elastische stof gaat.

Tips & Tricks:

• koop altijd TE VEEL stof.  Beter te veel dan te weinig en nu is het ook niet zo 'n ramp als je bijvoorbeeld per ongeluk twee linkermouwen hebt geknipt...
• begin met goedkope stof zoals bijvoorbeeld: TEXTURE of TERLENKA.  Deze staan op online stoffen winkels vaak geplaatst onder de categorie: Carnavalsstoffen. Dit zijn dan de stoffen met grappige printjes, maar de UNI TEXTURE valt daar ook vaak onder. Deze stofsoort is genmakkelijk te naaien, oersterk, kreukt en is altijd goedkoop.
• Bij Cosplay wordt vaak gebruikt gemaakt van knallende kleuren.  Deze staan vaak in de online stoffenwinkels niet op de eerste pagina's als aanbevolen keuze of populair. Zoek dus even iets langer of zoek specifiek op kleur.
• Bij LARP zijn juist de stoffen vaak een beetje dof van kleur, mosgroen, koffie- of donkerbruin, off-white, beige, antraciet, bordeauxrood etc. Ook dit zijn niet de populaire kleuren op online stoffenwinkels. Scroll gerust door naar de laatste pagina's...
• In fysieke, echte stoffenwinkels of op de markt liggen vaak de mooiste stoffen voor kostuumsmaken of de minst mooie plekken. Achterin de winkels bij de afdeling Carnaval, of in een tweede stand bij de uitverkoop coupons. Alle stoffen bij elkaar zien er vaak rommelig en goedkoop uit.  Maar vergis je niet. Vaak kun je hier de mooiste stoffen tegenkomen voor een prachtig Cosplay kostuums zoals bijvoorbeeld McCall's Eventide  of bij LARP: Assasin Greed.
• NEEM DE TIJD.  Beter een langere zoektocht naar goede materialen dan haastwerk. Er zal een hoop tijd gan zitten in het naaien van het kostuum en hoe mooier de stof: hoe spectaculairder het eindresultaat!

Couture Classics by Margaretha start met een serie: Kostuums maken voor LARP (voornamelijk historische kostuums) en Cosplay kostuums. 

Wat hebben haute Couture, Larp en Cosplay met elkaar gemeen? 

Meer dan je denkt ! In het artikel:  Haute Couture, LARP en Cosplay gaan we hier nader op in.

Tevens starten we een cursus:  Kostuums maken voor LARP (voornamelijk historische kostuums) en Cosplay kostuums. 

Aan de hand van bestaande naaipatronen werken we aan mooie kostuums, of aan de hand van een foto, idee of plaatje. Freewheelen op couture niveau ! Ook naaipatronen en ideeën voor beginners komen aan bod.

Cape, mantels, kragen, accessoires, riemen, broeken, jurken en rokken.  Noem maar op, we gaan er iets mooi van maken.